Onderwijsonderzoeken

Titel
SONO 1.7 De relatie tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Korte omschrijving
Onderzoekslijn 1.7
Status
Afgerond
Startdatum
01/07/2016
Einddatum
30/04/2020
Omschrijving van het onderzoeksopzet

De beperkte onmiddellijke inzetbaarheid van schoolverlaters en de gebrekkige aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt zijn vaak geformuleerde bezorgdheden vanuit het werkveld. Dit komt ook tot uiting in de selectie-eisen van werkgevers, die in vacatures vaak de nadruk leggen op het belang van ervaring en het probleem aankaarten van onvervulbare vacatures voor STEM- en zorgberoepen. Dit onderzoek wil daarom

  • de transitie van onderwijs naar de arbeidsmarkt evalueren;
  • de causale impact van beroepsgericht onderwijs, stages en STEM-opleidingen op de doorstroom in en de succesvolle uitstroom uit het onderwijs evalueren
  • de korte- en lange-termijn leereffecten van werkplekleren en beroepsgericht onderwijs evalueren
  • de veralgemening van duaal leren in het initieel arbeidsmarkt georiënteerd onderwijs in Vlaanderen evalueren

 

Volgende onderzoeksvragen staan daarbij centraal:

  • Welk globaal beeld kunnen we in Vlaanderen vormen van de arbeidsmarktuitkomsten van jongeren uit de arbeidsmarktgeoriënteerde richtingen in het secundair onderwijs?

  • Hoe verloopt de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt voor jongeren uit STEM-, zorg- en lerarenopleidingen in vergelijking met andere studierichtingen?

  • In welke sectoren stromen jongeren uit STEM-, zorg- en lerarenopleidingen in op de arbeidsmarkt?

  • Wat is de arbeidsmarktwaarde van een hoger scholingsniveau?

  • Wat is het causaal effect van het instromen in deeltijds beroepsonderwijs in vergelijking met voltijds onderwijs op de kans op het behalen van een kwalificatie en op het succes waarmee men de overgang van school naar werk doormaakt? 

  • Wat is het causaal effect van stage op de kans om een diploma secundair onderwijs te behalen, de kans om door te stromen naar het hoger onderwijs en op het succes waarmee men de overgang van school naar werk doormaakt?

  • Wat is het causaal effect van het instromen in een STEM-studierichting tijdens het secundair onderwijs op het succes waarmee men de overgang van school naar werk doormaakt?

  • Wat is het effect van werkplekleren (t.o.v. klassikaal leren) onder Vlaamse scholieren op de opbouw van sleutelcompetenties? 

  • Welke competenties, aangeleerd in het onderwijs, bevorderen de verdere ontwikkeling van competenties en vaardigheden op de arbeidsmarkt?

  • Wat is het potentieel aanbod en de kwaliteit van werkplekleren in Vlaanderen?

Dit onderzoek maakt gebruik van bestaande data (schoolverlatersdatabank (GSV), SONAR, LISO) een survey bij werkgevers. 

 

 

Omschrijving van de onderzoeksresultaten

Het rapport SONO/2017.OL1.7/2 brengt het aanbod en de kwaliteit van werkleerplekken in kaart. De analyse toont aan dat er nog een aanzienlijke groeimarge van het aantal werkleerplekken is.

Het rapport (SONO/2017/OL1.7/1). analyseert arbeidsmarktervaringen van schoolverlaters uit beroepsgerichte opleidingen en stelt onder meer vast dat ze minder bagage beschikken om op langere termijn op de arbeidsmarkt te kunnen meedraaien .

De studie SONO/2018.OL1.7/3 meet de impact van het instromen in een vorm van deeltijds beroepsonderwijs (dbso en leertijd) op de kans om (on)gekwalificeerd uit te stromen en op de eerste arbeidsmarktuitkomsten. 

Rapport SONO/2018.OL1.7/4 maakt op basis van de beschikbare wetenschappelijke literatuur een ex-ante evaluatie van de veralgemening van duaal leren in het beroepsgericht secundair onderwijs in Vlaanderen.

Het rapport SONO/2018.OL1.7/2 analyseert op basis van administratieve data de arbeidsmarkttrajecten van 70.000 jongeren die het Vlaams onderwijs verlieten in 2008, met bijzondere aandacht voor de schoolverlaters uit zorgopleidingen, lerarenopleiding en STEM.

Het rapport SONO/2018.OL1.7/5 gaat op basis van administratieve data na wat de meerwaarde is van een diploma hoger onderwijs op de arbeidsmarkt. Zijn er indicaties van overscholing of diploma-inflatie? Wat is het effect van het uitproberen (zonder te slagen) van hoger onderwijs? En wat is de meerwaarde van een zevende jaar tso of bso?

Het rapport SONO/2019.OL1.7/1 onderzoekt de effecten van stages in het tso en bso. Het toont aan dat werkplekleren een positieve impact heeft op de kans op tewerkstelling en ook op de kans een kwalificatie te behalen in het secundair onderwijs. Er is wel een negatieve impact op de kans hoger onderwijs aan te vatten.

Het rapport SONO/2019.OL1.7/2 onderzoekt de verschillen tussen jongeren die een beroepsopleiding of een algemene opleiding volgen in de mate waarin ze bijleren nadat ze de schoolbanken verlaten hebben.

Het rapport SONO/2020.OL1.7/1 onderzoekt de effecten van een STEM studiekeuze in het secundair onderwijs via longitudinaal onderzoek. Een keuze voor een STEM studierichting heeft niet enkel een positief effect op de kansen op tewerkstelling, maar ook op een aantal indicatoren van de schoolloopbaan.

Het rapport SONO/2020/OL1.7/2 gaat de impact na van werkplekleren in vergelijking tot leren op school op cognitieve en non-cognitieve uitkomsten. Dit rapport maakt gebruik van longitudinale gegevens van leerlingen in tso en bso  die verzameld werden via LiSO.

Thema
Steunpunt SONO
Themalijn
Onderzoeksdomein 1a: De lerende