Dit OBPWO onderzoeksproject heeft als doel het gevoerde zorgbeleid in de Vlaamse basis- en secundaire scholen zorgvuldig in kaart te brengen en na te gaan welke factoren (handelingsbekwaamheid en taakopvatting van de leraren op vlak van zorg, contextuele kenmerken van de school, de leerling-populatie en het beleidsvoerend vermogen van de school) samenhangen met verschillen in zorgbeleid tussen de scholen. We volgden daarbij een kwantitatieve benadering, met name een survey-onderzoek, met verschillende respondentengroepen; leraren, zorgverantwoordelijken en directieleden binnen het basis- (N=166) en secundair onderwijs (N=82). Het gebruikte meetinstrument werd aan de hand van een pilootstudie gevalideerd. Om de waarde van onze bevindingen te valideren voegden we bovendien een beperkt kwalitatief luik toe, met name een analyse van doorlichtingverslagen1 (NBaO=45; NSO=12), en kregen we ondersteuning door een begeleidende resonansgroep. Op basis van onze onderzoeksresultaten en de koppeling met de literatuur, de adviezen uit de praktijk (resonansoverleg) en de informatie uit de inspectieverslagen formuleerden we verschillende aanbevelingen. Dit onderzoek pleit voor de implementatie van geïntegreerde zorg op school, waar zorg aan leerlingen (met specifieke noden en mogelijkheden) wordt gegeven door leraren in de klas die bij deze taak geholpen worden door een ondersteunend schoolbeleid. Met andere woorden, kenmerken van het zorgbeleid doen ertoe! Zo zal de taakopvatting en handelingsbekwaamheid van leraren op vlak van zorg toenemen, indien de directie samen met het schoolteam werk maakt van een duidelijke zorgvisie en een geïntegreerd zorgbeleid. De aandacht voor zorg in scholen is in een stroomversnelling gekomen door diverse beleidsinitiatieven, waaronder het GOK-beleid. Deze initiatieven hebben het uitbouwen van een beleid rond zorg gestimuleerd. Uit deze studie blijkt dat basisscholen op een aantal vlakken duidelijk een voorsprong hebben op het secundair onderwijs; de inzet van zorgmiddelen die in het verleden in het basisonderwijs zijn geïnvesteerd, blijken te renderen. Vandaar dat we de overheid aanbevelen om op een analoge manier gericht zorgmiddelen in te zetten in het secundair onderwijs. De overheid kan scholen hierin stimuleren een geïntegreerd zorgbeleid (verder) uit te bouwen door het stellen van een duidelijke vraag naar verantwoording en transparantie van hun zorgbeleid. Een transparant beleid uit zich onder meer in een verduidelijking van de rol voor alle betrokkenen, zoals de leraar, de directie, de zorgverantwoordelijken, de GONbegeleider( s), het CLB-team, de leerlingen, hun ouders en de pedagogische begeleiders. Hoe scholen een geïntegreerd zorgbeleid uitbouwen, kan een meer expliciet aandachtspunt zijn bij de doorlichting. Hierbij aansluitend adviseren we dat de overheid blijft investeren in het verhogen van het beleidsvoerend vermogen van scholen, daar scholen met een hoog BVV ook meer kenmerken vertonen van een geïntegreerd zorgbeleid. Pedagogische begeleidingsdiensten kunnen scholen en directies hierbij ondersteunen.
