Onderwijsonderzoeken

Titel
PIRLS 2021 in Vlaanderen
Korte omschrijving
PIRLS 2021 is een internationaal vergelijkend onderzoek naar de vaardigheid in (begrijpend) lezen dat wordt gecoördineerd door de IEA (International Association fort he Evaluation of Educational Attainment). In het kader van PIRLS worden in vierjaarlijkse cycli toetsen begrijpend lezen afgenomen bij leerlingen uit het vierde leerjaar lager onderwijs (internationaal aangeduid als Grade 4). Vlaanderen nam deel in 2006 (op initiatief van KU Leuven), en in 2016 en 2021. In 2018 organiseerde Vlaanderen op eigen initiatief PIRLS Repeat, waarbij de toets in 2018 opnieuw werd afgenomen bij de leerlingen die in 2016 deelnamen.
Status
Afgerond
Startdatum
01/12/2019
Einddatum
31/12/2023
Omschrijving van het onderzoeksopzet

In 2021 nam Vlaanderen opnieuw deel aan het internationaal vergelijkend onderzoek naar (begrijpend) leesvaardigheden dat door de IEA wordt gecoördineerd. Bij de dataverzameling in 2021 werden bijkomende data verzameld over de pedagogisch-didactische aanpak van het leesonderwijs in Vlaanderen, autonome leesmotivatie, de samenhang van de resultaten met evoluties in het leerlingenpubliek en met het profiel van de leerkrachten. 

Omschrijving van de onderzoeksresultaten

Het internationale rapport werd op 9 mei 2023 gepresenteerd. Voor Vlaanderen werd op dat ogenblik ook een basisrapport gepresenteerd waarin de resultaten voor Vlaanderen in internationaal vergelijkend perspectief werden geplaatst. Het onderzoeksteam van KU Leuven en UGent werkte vervolgens verder aan meer diepgaande analyses rond begrijpend lezen in het lager onderwijs. 

Verdiepend rapport 1 zoomt in op de verschillen tussen de onderwijsnetten. 

In verdiepend rapport 2 wordt nagegaan hoe het Vlaamse leesniveau in PIRLS 2021 zich verhoudt tot de eindtermen lezen. 

Verdiepend rapport 3 zoomt in op het aanleren en gebruiken van leesstrategieën en het verband tussen de instructie van leesstrategieën en de overtuigingen van leerkrachten hierover, de prestaties van leerlingen op de PIRLS toets en de inzet van leesstrategieën door leerlingen tijdens de toets. 

In verdiepend rapport 4 wordt de ondersteuning door leerkrachten van de autonome leesmotivatie van leerlingen onderzocht en zoomt in op de relaties tussen autonomie-ondersteunend leerkrachtgedrag en de leesmotivatie en leesprestaties van de leerlingen.  en werd nagegaan of er systematische verschillen te vinden zijn tussen de twee verschillende antwoordmodi (open en gesloten vragen). Tevens werden de verschillen tussen de onderwijsnetten onderzocht.

Verdiepend rapport 5 analyseert patronen van pedagogisch-didactisch handelen van leerkrachten en het verband met de leesprestaties van leerlingen, leerlingenkenmerken en kenmerken van de leerkrachten.

In verdiepend rapport 6 wordt het effect van thuistaal en het leesklimaat bij de leerlingen thuis op de leesprestaties van leerlingen onderzocht. Ook wordt gekeken naar het effect van klascompositie, pedagogisch-didactisch handelen van leerkrachten en de inzet van zichtbare leesstrategieën door leerlingen.

Verdiepend rapport 7 maakt een vergelijkende analyse van de gemiddelde prestaties van leerlingen op meerkeuzevragen en open vragen in Vlaanderen en in andere landen die deelnamen aan PIRLS 2016 en 2021.

Doelgroep
  • leerlingen
  • onderwijzend personeel (basisonderwijs)
Thema
Internationaal vergelijkend onderzoek en projecten