Onderwijsonderzoeken

Inspiratiegids voor taalstimulerende activiteiten Nederlands in de schoolvakanties en de buitenschoolse opvang voor kinderen en jongeren

Ontwikkeling van een wetenschappelijk onderbouwde en praktijkgerichte inspiratiegids buitenschoolse taalstimulerende activiteiten Nederlands.

Afgerond

01/12/2022

31/10/2023

In dit project wordt een een wetenschappelijk onderbouwde en toegankelijke inspiratiegids uitgewerkt voor het onderwijs, de ruime vrijetijdssector en de buitenschoolse opvang om een taalstimulerend aanbod Nederlands op te zetten in de vrije tijd van kinderen en jongeren.

Het project start met een wetenschappelijke reviewstudie van de internationale wetenschappelijke literatuur over taalstimulerende activiteiten en taalverwervingsprocessen. Op basis van de reviewstudie werken de onderzoekers een kader uit met indicatoren van effectieve taalstimuleringsactiviteiten. Hierbij is bijzondere aandacht voor taalverwervingsprocessen bij kinderen met een andere thuistaal dan het Nederlands of een lage socio-economische status. Ook inzichten uit bestaande inspiratiegidsen uit Vlaanderen en het buitenland worden meegenomen. Het doel is deze kennis op een toegankelijke manier te ontsluiten voor het brede palet aan organisatoren van taalstimulerende activiteiten Nederlands in de vrije tijd.

Om de relevantie van de reviewstudie voor de Vlaamse context te waarborgen, besteden de onderzoekers aandacht aan contextualisering. Daarin zullen ze contact opnemen met de 57 initiatiefnemers die geselecteerd werden voor een oproep uit 2020 van het Departement Onderwijs en Vorming.  Interviews en focusgroepgesprekken zullen goede praktijken uit Vlaanderen opleveren. De onderzoekers willen daarnaast hun oor te luisteren leggen bij de expertise van deze initiatiefnemers om de inspiratiegids af te stemmen op de noden van het beoogde werkveld.

Het kader ontwikkeld tijdens de reviewstudie en de te borgen goede praktijken uit het contextualiseringsluik worden samengebracht in een onderbouwde, praktijkgerichte en toegankelijke publicatie. Die publicatie zal bestaan uit drie delen:

1. Een theoretisch raamwerk voor taalstimulerend aanbod Nederlands buiten de schoolse tijd, op een toegankelijke manier besproken vanuit het perspectief van de initiatiefnemers van buitenschoolse opvang en activiteiten en direct toepasbaar in hun context. Daarbij kunnen begeleiders kiezen of ze enkel de kernpunten bekijken of verder lezen in een verdiepend deel met een uitgebreidere wetenschappelijke achtergrond over een aantal kernaspecten.
2. In een tweede deel kunnen initiatieven concrete inspiratie vinden in handige aanbodfiches. De fiches weerspiegelen de verschillende realiteiten van buitenschoolse contexten. Daarbij wordt gedacht aan activiteiten met kinderen van verschillende leeftijden, met verschillende groepsgroottes, in wisselende of vaste groepen, voorbeelden op verschillende tijdstippen (bijvoorbeeld doordeweeks, op woensdagnamiddag of tijdens de vakantie), laagdrempelige initiatieven of initiatieven die wat meer inzicht in taalverwervingsprocessen vereisen. Er is aandacht voor zowel de organisatie van een taalstimulerende activiteit als voor het begeleiden ervan. De onderzoekers voegen herkenbare getuigenissen toe uit de Vlaamse context. De aanbodfiches zullen op een laagdrempelige manier ook inzichten uit het theoretische raamwerk meegeven.
3. Een derde deel van de publicatie zal bestaan uit een handleiding met suggesties voor het gebruik van de inspiratiegids zodat initiatiefnemers en begeleiders het maximale uit de inspiratiegids kunnen halen.

Ad hoc