Dit SONO-onderzoek ging na in welke mate het personeelsbeleid binnen Vlaamse basis- en secundaire scholen voldoende strategisch is, wat hiervoor bepalende factoren zijn en wat de effecten van een strategisch personeelsbeleid binnen de school zijn. Dit onderzoek omvat een reviewstudie, een analyse van kwantitatieve data en 24 diepgaande case studies in basis- en secundaire scholen.
Conclusies
Slechts een beperkt aantal scholen voert een globaal strategisch personeelsbeleid en stemt dit af op zowel de strategische planning van de school als de individuele noden van leerkrachten. Deze conclusie bevestigt het reeds bestaande onderzoek over dit thema. Een belangrijke nuance die uit dit onderzoek komt, is dat heel wat scholen inspanningen leveren om bepaalde aspecten van personeelsbeleid, zoals bijvoorbeeld de ‘professionele ontwikkeling’, af te stemmen op de strategische planning van de school of de individuele noden van leerkrachten. Scholen ervaren vooral dat externe contextfactoren zoals de arbeidsmarkt en institutionele factoren, belemmerend zijn. Daarnaast kunnen ook de samenwerking met de scholen binnen de scholengemeenschap en de relatie met het schoolbestuur zowel hinderlijk als bevorderlijk zijn om te komen tot een strategisch personeelsbeleid.
Uit het onderzoek blijkt verder dat transformationeel leiderschap in combinatie met een participatieve besluitvormingscultuur een strategisch personeelsbeleid binnen de school mogelijk maken. Het onderwijskundig leiderschap wordt zo een gedeelde verantwoordelijkheid van al dan niet leidinggevende leerkrachten. Schoolleiders in matig strategische scholen blijken meer te refereren aan het geven van autonomie en vertrouwen aan leerkrachten. Schoolleiders in excellent strategische scholen daarentegen vinden het belangrijker om, bovenop het geven van autonomie en vertrouwen, consequent te zijn en structuur te bieden. Ze zetten ook meer in op het creëren van een professionele leergemeenschap.
Het onderzoek laat zien dat er geen kant-en-klare recepten bestaan om te komen tot een strategisch personeelsbeleid met een betrokkenheid van het gehele schoolteam. Het implementeren van strategisch personeelsbeleid vereist een complex samenspel van heel verschillende factoren. De onderzoekers tonen echter ook aan dat er verschillende kansen liggen om personeelsbeleid in scholen strategischer te maken.
Voor dit onderzoek is ook een inspiratierapport beschikbaar. Meer informatie over dit rapport op https://www.perbelo.ugent.be/.
