• Vanaf eind april 2024 zendt de instelling de noodzakelijke gegevens (fiscale partner, gezinslasten en handicap) via de API Fiscale toestand. Deze vervangt de RL. De burgerlijke staat is niet langer te melden.
  Deze werkwijze kadert in het nieuwe personeelssysteem PERSONA bij AGODI/AHOVOKS. Je moet niet herbevestigen wat je voorheen via RL instuurde (als alle gegevens dezelfde zijn gebleven). De gekende situatie blijft behouden in het personeelsdossier. Bij gewijzigde gegevens, zend je vanaf nu volgens onderstaande principes.
• De API Fiscale toestand kent in de loop van 2024 een uitbreiding met de melding ‘feitelijk gescheiden’ (zie rubriek 2).

1. BEDRIJFSVOORHEFFING - NOODZAKELIJKE GEGEVENS

Meld de gezinssituatie voor de bedrijfsvoorheffing. Doe dit via een correcte en volledige API “Fiscale toestand”. AGODI/AHOVOKS ontvangt deze gegevens op geen andere manier. Er is dus een meldingsplicht voor de instellingen opdat de agentschappen de bedrijfsvoorheffing correct kunnen berekenen.

Wanneer? De instelling stuurt deze API in zodra het personeelslid de instelling een relevante wijziging meldt in/zijn haar gezinssituatie. Bij indiensttreding maken deze gegevens deel uit van de aanvraag immatriculatie.

Waarom? AGODI/AHOVOKS berekent verplicht bedrijfsvoorheffing op het loon volgens de instructies van de fiscale administratie (zie rubriek 5). Deze wettelijk bepaalde voorheffing ikv de inkomensbelasting aan het personeelslid storten de agentschappen door aan de fiscus. Hoe juister de gegevens die de instelling bezorgt, hoe correcter de berekening. Dan stemmen de voorschotten zoveel mogelijk overeen met de op het inkomen verschuldigde (eind)belasting, gevestigd door de fiscus na belastingaangifte. 

Wat? De toepasselijke partnergegevens en gezinslasten. Deze kunnen aanleiding geven tot fiscale voordelen want de fiscus houdt rekening met de gezinssituatie. De bedrijfsvoorheffing is dan minder hoog.

Vooreerst belast de fiscus onder het stelsel van ofwel de gehuwden ofwel de alleenstaanden. Wettelijk samenwonenden zijn gelijkgesteld met gehuwden. In alle andere gevallen beschouwt de fiscus je als alleenstaand. De bedrijfsvoorheffing kent bijgevolg ook beide stelsels. De maandelijkse inhoudingen voor gehuwden en alleenstaanden zijn in feite dezelfde, tenzij:

• De partner van het gehuwde/wettelijk samenwonende personeelslid geen of niet veel inkomen heeft
• Er kinderen ten laste zijn

Los van deze stelsels heeft eenieder recht op dezelfde fiscale voordelen bij bepaalde gezinslasten, zoals het ten laste hebben van een zorgbehoevend familielid. Het fiscaal voordeel verhoogt indien er een handicap is. Ook het personeelslid zelf maakt aanspraak op een fiscale vermindering als hij/zij invalide is.

Door AGODI/AHOVOKS tijdig te informeren welke partnergegevens en gezinslasten van toepassing zijn, kan het personeelslid deze fiscale voordelen al verrekend zien in de maandelijkse bedrijfsvoorheffing. Indien niet (tijdig) gemeld, verkrijgt men de voordelen alsnog bij de (eind)belasting. Bij de belastingaangifte vult de belastingplichtige zijn/haar gezinssituatie daartoe in.

1.1. GEGEVEN 1: GEHUWDE OF WETTELIJK SAMENWONENDE PERSONEELSLEDEN : BEROEPSINKOMSTEN EN HANDICAP VAN DE PARTNER

Het personeelslid wordt samen belast bij huwelijk/wettelijk samenwonen. Degene met wie men gehuwd of wettelijk samenwonend is, heet dan de “fiscale” partner. Diens situatie heeft invloed op de bedrijfsvoorheffing. Als hij/zij geen of een laag inkomen heeft, kent de fiscus een fiscaal gunstigere regeling toe.

Heeft de partner geen inkomen maar is hij/zij invalide, dan is er een bijkomend belastingvoordeel.

Meld AGODI/AHOVOKS dus of de partner (in)valide is en diens inkomenscategorie (hoe de fiscus deze bepaalt, vind je onder rubriek 5). Doe dit enkel bij huwelijk/wettelijk samenwonen:

• Volledig inkomen
• Geen inkomen
• Beperkt inkomen
• Rustpensioen

Let op! Elke wijziging van de partnergegevens is te melden, ook het niet langer van toepassing zijn. Zet de gezamenlijke belasting dus stop bij beëindiging van het huwelijk/wettelijk samenwonen. Lees in rubriek 2 hoe.

Uitzondering! Wenst het personeelslid uitdrukkelijk geen gezamenlijke belasting ondanks huwelijk/wettelijk samenwonen, dan verklaart de instelling op diens vraag voor hem/haar een feitelijke scheiding. Dit is het geval wanneer partners gehuwd/wettelijk samenwonend blijven, maar ervoor kiezen niet meer samen te wonen en dit in hun belastingaangifte willen weerspiegelen. Duid dit aan in de API. Er zijn bijgevolg geen relevante partnergegevens te melden.

1.2. GEGEVEN 2: GEZINSLASTEN

De fiscus kent fiscale voordelen toe aan wie kinderen of bepaalde personen ten laste heeft. Alleenstaanden met kinderen ten laste krijgen een bijkomend voordeel tov koppels. Meld dus alle gezinsleden die het personeelslid fiscaal ten laste neemt. De fiscale partner behoort hier niet toe (deze valt onder rubriek 1.1).

Gehuwden en wettelijk samenwonenden met een partner met beroepsinkomsten, kiezen wie de lasten inbrengt. De fiscale voordelen gelden als koppel en niet voor elke partner apart.

Die keuze moet worden uitgedrukt door middel van een attest waarvan de Federale Overheidsdienst Financiën het model vastlegt. De instelling bewaart dit attest. AGODI/AHOVOKS hoeft dit niet te ontvangen. Je stuurt een API in voor de lasten die jouw personeelslid kiest. Zijn dit er geen, dan is een API niet nodig. Voor meer info over dit attest, zie de omzendbrief van 22/8/2003, referentie PERS/2003/14 (13AC). 

1.3. GEGEVEN 3: HANDICAP VAN HET PERSONEELSLID

Is het personeelslid invalide, dan heeft hij/zij recht op een bijkomende vermindering van de verschuldigde bedrijfsvoorheffing.

2. MELDEN VAN DE FISCALE TOESTAND VIA API

De instelling stuurt bij elke relevante wijziging van één of meerdere gegevens een volledige en correcte API. Dit gebeurt via het “fotoprincipe”. Stuur vanaf de gewenste begindatum alle gegevens (en niet enkel de gewijzigde) opnieuw correct ingevuld door. Deze zijn:

• Personeelslid invalide: ja/nee
• Personeelslid feitelijk gescheiden: ja/nee
• Fiscale toestand Partner -> Enkel meegeven indien samen te belasten bij huwelijk en wettelijk samenwonen
• Partner beroepsinkomen: volledig, geen, beperkt, rustpensioen
• Partner invalide: ja/nee
• Kinderen ten laste
• Waarvan invalide
• Zijverwanten ten laste
• Waarvan invalide
• Andere personen ten laste
• Waarvan invalide
• Zorgbehoevenden

Let op! Regularisaties zijn enkel mogelijk voor het huidige kalenderjaar.

Let op! Ook de beëindiging van het huwelijk/wettelijk samenwonen leidt tot een relevante wijziging, nl. het annuleren van de partnergegevens. Je stuurt dan de API opnieuw correct en volledig in, maar ditmaal zonder partner.

Let op! Ontbreekt de optie ‘feitelijke scheiding’ nog in de API, dan is het uitgangspunt dat het personeelslid niet feitelijk gescheiden is. Je moet dus niets ondernemen tenzij dit wel van toepassing wordt. Meld dit via MODA. De feitelijke scheiding (en dus afzonderlijke belasting) blijft geldig tot de instelling een nieuwe API stuurt zonder deze aanduiding.

3. WEERGAVE IN HET SALARISPROFIEL

3.1 Op de salarisbrief

Het personeelslid vindt er terug of en welke partnergegevens en gezinslasten in rekening werden gebracht. 

Voorbeeld belast als alleenstaande (geen vermelding van partner) met 6 kinderen ten laste:

In dit voorbeeld geldt een afzonderlijke bedrijfsvoorheffing. Bij beëindiging van het huwelijk zond de instelling een annulatie van de partnergegevens. 

Voorbeeld belast als gehuwde (wel partner in het salarisprofiel) met 2 kinderen en 1 andere gehandicapte persoon ten laste:

In dit voorbeeld geldt een gezamenlijke bedrijfsvoorheffing inclusief fiscaal voordeel omdat de partner invalide is en geen beroepsinkomsten heeft.

Zie ook de omzendbrief ‘Toelichting bij de salarisbrief’, referentie PERS/2017/08 (1F3C8G).

3.2 Op het salarisoverzicht

De instelling vindt deze gegevens terug op het salarisoverzicht (niet PDF-versie). Meer informatie over het raadplegen van dit overzicht vind je in de omzendbrief ‘Toelichting bij het salarisoverzicht’, referentie PERS/2003/16 (13AC).

4. BURGERLIJKE STAAT

Waarom? Via je burgerlijke staat kan je wel of niet een partner inbrengen in je belastingen. Dit is enkel mogelijk voor gehuwden. Wettelijke samenwoning is geen burgerlijke staat an sich, maar fiscaal gezien is er een gelijke behandeling met gehuwden. Je wordt als gehuwd of wettelijk samenwonend personeelslid dus samen belast.

Niet langer te melden door de instelling. Sinds eind april 2024 ontvangt AGODI/AHOVOKS de burgerlijke staat van het personeelslid als update uit het rijksregister. Een update gebeurt wanneer de gegevens in het rijksregister geactualiseerd worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld nav een verhuis (ander domicilie), naamsverandering, andere burgerlijke staat,… Bij een allereerste indiensttreding in het onderwijs (dwz nooit eerder gegevens) bezorgt het rijksregister los van een update alle relevante info. 

Die info bevat echter nooit de gegevens uit rubriek 1 zoals inkomenscategorie van de partner, het aantal kinderen ten laste,…. die steeds te melden zijn door de instelling.

Meld wel als instelling bij huwelijk en wettelijk samenwonen zo snel mogelijk de partnergegevens uit rubriek 1.1 (cf. meldingsplicht). Bij beëindiging van deze verbintenis stuur je opnieuw een API zonder partnergegevens (zie rubriek 2). Feitelijke scheiding is geen burgerlijke staat, dus te melden (zie rubriek 2).

Wanneer contact opnemen? De instelling hoeft en kan de (gewijzigde) burgerlijke staat niet langer insturen, wat voorheen wel het geval was. Dit betekent wel dat de destijds ingestuurde gegevens voor je personeelsleden geldig blijven tot het rijksregister een update stuurt. Merk jij of het personeelslid dat de meest recente situatie niet is weergegeven, meld dit via MODA.  

5. HOEVEEL BEDRAAGT HET FISCAAL VOORDEEL

De fiscus bepaalt de doelgroepen en hun voordelen. Bij twijfel of ze in aanmerking komen, nemen personeelsleden contact op met de FOD Financiën. AGODI/AHOVOKS kan geen uitspraak doen of de partner onder de categorie van een laag inkomen valt (beperkt of rustpensioen), of een handicap fiscaal erkend wordt en of een gezinslid ten laste kan genomen worden.

De fiscale voordelen zijn:

a) vermindering voor kinderen ten laste:

b) verminderingen voor andere gezinslasten:

Opmerkingen:

1. Wanneer de echtgenoot van de verkrijger van de inkomsten persoonlijke beroepsinkomsten heeft die uitsluitend bestaan uit pensioenen, renten of ermede gelijkgestelde inkomsten waarvan het bedrag niet hoger is dan 165,00 EUR netto per maand, wordt de bedrijfsvoorheffing vastgesteld volgens de schaal die van toepassing is wanneer de echtgenoot GEEN beroepsinkomsten heeft.

2. De tekst van artikel 136 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 luidt als volgt:

”Artikel 136

Als ten laste van de belastingplichtige worden aangemerkt, mits zij deel uitmaken van hun gezin op 1 januari van het aanslagjaar en zij persoonlijk in het belastbare tijdperk geen bestaansmiddelen hebben gehad die meer dan 3.820,00 EUR (basisbedrag 1.800 EUR) netto bedragen:

1° hun kinderen;

2° hun ascendenten;

3° hun zijverwanten tot en met de tweede graad;

4° personen van wie de belastingplichtige als kind volledig of hoofdzakelijk ten laste is geweest.”.

Ter verduidelijking:

- met “ascendenten” wordt bedoeld: enkel ouders, grootouders, overgrootouders;

- met “zijverwanten tot en met de 2de graad” wordt bedoeld: enkel broers en zussen.

3. De bepalingen van de bijlage III van het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelasting 1992 blijven onverminderd van toepassing.

6. TOELICHTING BIJ DE VERMINDERING VOOR NAASTEN 65 PLUS

Wil een personeelslid een naaste die de leeftijd van 65 jaar bereikt heeft ten laste nemen, dan zijn er twee mogelijkheden: categorie 3 of 4 uit voorgaande rubriek 5 tabel b is van toepassing. Bijkomende toelichting:

In 2022 hervormde de fiscus als volgt:

Nieuwe regeling (b.3)

Om de zorg voor oudere (65 plus), bij de belastingplichtige inwonende naaste familieleden beter te waarderen, voorziet de fiscus sinds 2022 een vermindering voor zorgbehoevenden ten laste (definitie ‘zorgbehoevend’ in voetnoot bij tabel b – rubriek 5).

In de bedrijfsvoorheffing is het mogelijk om maandelijks dit voordeel te laten toepassen door je werkgever bij de loonberekening.

Deze regeling is in feite een hervorming van de eerdere categorie naasten 65 plus (b.4).

Oude regeling (b.4 mits overgangsmaatregel)

Tot 2021 was er een categorie voor de ascendent, broer of zus ten laste die de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt. De persoon met een handicap ten laste werd voor twee gerekend.

Met ingang van 2022 heeft de fiscus deze specifieke categorie geschrapt.

De geschrapte vermindering blijft als overgang geldig t.e.m. 2024 voor de belastingplichtige die aan beide voorwaarden voldoet:

- het voordeel dat hij/zij daarmee momenteel nog bekomt, is gunstiger dan als men uitgaat van het geschrapte scenario

- de persoon die hij/zij ten laste heeft, maakte reeds op 1/01/2021(1) deel uit van zijn/haar gezin en had dan de leeftijd van 65 jaar bereikt

Kan geen aanspraak gemaakt worden op b.3 of b.4 dan is het mogelijk dat de vermindering onder b.5 van toepassing is mits voldaan aan de voorwaarden. Deze werd door de fiscus niet hervormd.

Voorbeeld:

Een personeelslid heeft op 1/01/2024 zijn broer ten laste. Afhankelijk van de voldane voorwaarden(2) heeft betrokkene recht op volgende vermindering voor het jaar 2024:

Contacteer bij vragen over de fiscale gezinstoestand de Federale Overheidsdienst Financiën. AGODI/AHOVOKS is niet bevoegd om te bepalen op welke vermindering(en) er recht is. Je hoeft onze diensten hiervoor dan ook geen attesten of bewijsstukken voor te leggen.

(1) De fiscus neemt telkens 1 januari van het aanslagjaar als ijkpunt voor de gezinstoestand.
(2)  Ervan uitgaande dat aan de voorwaarde in voetnoot 7 bij tabel b onder rubriek 5 sowieso al werd voldaan.

7. VERANTWOORDELIJKHEID INSTELLING

De instellingen zijn als werkgever verantwoordelijk om AGODI/AHOVOKS de nodige en actuele fiscale toestand te melden alsook iedere wijziging ervan. Het ontvangen van een update uit het rijksregister inzake burgerlijke staat, betekent niet dat AGODI/AHOVOKS proactief gaat informeren of ook andere gegevens van de gezinssituatie wijzigen.

8. BEVOEGDHEID VAN AGODI/AHOVOKS

AGODI/AHOVOKS kan als subsidiërende/financierende overheid ten allen tijde relevante informatie opvragen zowel aan het schoolsecretariaat als aan het personeelslid zelf.