De Vlaamse Regering,

Gelet op de Codex Secundair Onderwijs van 17 december 2010, bekrachtigd bij het decreet van 27 mei 2011, artikel 139, gewijzigd bij het decreet van 1 juli 2011;

Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 23 juni 2000 tot vaststelling van de vakgebonden eindtermen van de tweede en de derde graad van het gewoon secundair onderwijs, bekrachtigd bij het decreet van 18 januari 2002;

Gelet op het advies van de Vlaamse Onderwijsraad, gegeven op 5 december 2013;

Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 15 september 2014;

Gelet op advies 57.034/1 van de Raad van State, gegeven op 12 februari 2015, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Op voorstel van de Vlaamse minister van Onderwijs;

Na beraadslaging,

Besluit :

Artikel 1.

In artikel 1, § 2, van het besluit van de Vlaamse Regering van 23 juni 2000 tot vaststelling van de vakgebonden eindtermen van de tweede en de derde graad van het gewoon secundair onderwijs, het laatst gewijzigd bij het decreet van 21 december 2012, worden de volgende wijzigingen aangebracht : ...

Art. 2.

In de bijlage bij hetzelfde besluit, het laatst gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juni 2014, bekrachtigd bij het decreet van 27 februari 2015, worden de volgende wijzigingen aangebracht :

1° onder het opschrift "IV. Vakgebonden eindtermen tweede graad - kso" wordt punt "E. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - KSO" vervangen door wat volgt :

"E. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - kso

Context, autonomie en verantwoordelijkheid

De volgende eindtermen voor de tweede graad kso/tso worden gelezen vanuit de persoonlijke, sociale en mondiale context met behulp van ondersteunende technieken.

Materie

1. Structuren op submicroscopisch niveau verbinden met macroscopische eigenschappen van stoffen

2. Uitleggen dat de oorsprong van een zuivere stof geen invloed heeft op haar eigenschappen

3. De symbolische voorstelling van een stofomzetting interpreteren

4. De betekenis van de stofconstanten smeltpunt, kookpunt, massadichtheid toelichten en deze stofconstanten hanteren om een zuivere stof te identificeren

Kracht en beweging

5. Het begrip zwaartekracht kwalitatief hanteren

6. Het begrip druk kwalitatief hanteren

7. De invloed van de resulterende kracht in verband brengen met de verandering van de bewegingstoestand

Energie

8. Bij energieomzettingen het vermogen, de behoudswet en het begrip rendement kwalitatief hanteren

9. Voorbeelden van stofomzettingen uit de leefwereld herkennen als exo- of endo-energetisch

Wetenschap en samenleving

10. Bij het verduidelijken van en zoeken naar oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken onder begeleiding wetenschappelijke principes hanteren die betrekking hebben op grondstof- en energieverbruik

11. Onder begeleiding de natuurwetenschappen als onderdeel van de culturele ontwikkeling van de maatschappij duiden en de wisselwerking met de maatschappij op ecologisch, economisch, ethisch en technisch vlak illustreren

Wetenschappelijke vaardigheden

12. Steunend op wetenschappelijke inzichten verantwoord omgaan met veiligheid en gezondheid in leefwereldsituaties met betrekking tot stoffen, geluid en straling

13. Courante grootheden en SI-eenheden hanteren die voorkomen in leefwereldsituaties

14. Onder begeleiding illustreren dat natuurwetenschappelijke kennis wordt opgebouwd via natuurwetenschappelijke methoden";

2° onder het opschrift "V. Vakgebonden eindtermen tweede graad - tso" wordt punt "E. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - TSO" vervangen door wat volgt :

"E. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - tso

Context, autonomie en verantwoordelijkheid

De volgende eindtermen voor de tweede graad kso/tso worden gelezen vanuit de persoonlijke, sociale en mondiale context met behulp van ondersteunende technieken.

Materie

1. Structuren op submicroscopisch niveau verbinden met macroscopische eigenschappen van stoffen

2. Uitleggen dat de oorsprong van een zuivere stof geen invloed heeft op haar eigenschappen

3. De symbolische voorstelling van een stofomzetting interpreteren

4. De betekenis van de stofconstanten smeltpunt, kookpunt, massadichtheid toelichten en deze stofconstanten hanteren om een zuivere stof te identificeren

Kracht en beweging

5. Het begrip zwaartekracht kwalitatief hanteren

6. Het begrip druk kwalitatief hanteren

7. De invloed van de resulterende kracht in verband brengen met de verandering van de bewegingstoestand

Energie

8. Bij energieomzettingen het vermogen, de behoudswet en het begrip rendement kwalitatief hanteren

9. Voorbeelden van stofomzettingen uit de leefwereld herkennen als exo- of endo-energetisch

Wetenschap en samenleving

10. Bij het verduidelijken van en zoeken naar oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken onder begeleiding wetenschappelijke principes hanteren die betrekking hebben op grondstof- en energieverbruik

11. Onder begeleiding de natuurwetenschappen als onderdeel van de culturele ontwikkeling van de maatschappij duiden en de wisselwerking met de maatschappij op ecologisch, economisch, ethisch en technisch vlak illustreren.

Wetenschappelijke vaardigheden

12. Steunend op wetenschappelijke inzichten verantwoord omgaan met veiligheid en gezondheid in leefwereldsituaties met betrekking tot stoffen, geluid en straling

13. Courante grootheden en SI-eenheden hanteren die voorkomen in leefwereldsituaties

14. Onder begeleiding illustreren dat natuurwetenschappelijke kennis wordt opgebouwd via natuurwetenschappelijke methoden";

3° onder het opschrift "IX. Vakgebonden eindtermen derde graad - kso" wordt een punt G. toegevoegd, dat luidt als volgt :

"G. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - kso

Context, autonomie en verantwoordelijkheid

De volgende eindtermen voor de derde graad kso/tso worden gelezen vanuit de persoonlijke, sociale en mondiale context met behulp van ondersteunende technieken.

Leven

1. Kenmerken van organismen en variatie tussen organismen verklaren vanuit erfelijkheid en omgevingsinvloeden

2. Aan de hand van eenvoudige voorbeelden toelichten hoe kenmerken van generatie op generatie overerven

3. De hormonale regeling van de menselijke voortplanting op een eenvoudige manier verklaren

4. Wetenschappelijk onderbouwde argumenten geven voor de biologische evolutie van organismen met inbegrip van de mens

Wetenschap en samenleving

5. Bij het verduidelijken van en zoeken naar oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken wetenschappelijke principes hanteren die betrekking hebben op biodiversiteit en het leefmilieu

6. De natuurwetenschappen als onderdeel van de culturele ontwikkeling duiden en de wisselwerking met de maatschappij op ecologisch, ethisch, technisch, socio-economisch en filosofisch vlak illustreren";

4° onder het opschrift "X. Vakgebonden eindtermen derde graad - tso" wordt een punt G. toegevoegd, dat luidt als volgt :

"G. Natuurwetenschappen of fysica en/of chemie en/of biologie, al of niet "toegepast", al of niet in een geïntegreerde vorm - tso

Context, autonomie en verantwoordelijkheid

De volgende eindtermen voor de derde graad kso/tso worden gelezen vanuit de persoonlijke, sociale en mondiale context en dat met behulp van ondersteunende technieken.

Leven

1. Kenmerken van organismen en variatie tussen organismen verklaren vanuit erfelijkheid en omgevingsinvloeden

2. Aan de hand van eenvoudige voorbeelden toelichten hoe kenmerken van generatie op generatie overerven

3. De hormonale regeling van de menselijke voortplanting op een eenvoudige manier verklaren

4. Wetenschappelijk onderbouwde argumenten geven voor de biologische evolutie van organismen met inbegrip van de mens

Wetenschap en samenleving

5. Bij het verduidelijken van en zoeken naar oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken wetenschappelijke principes hanteren die betrekking hebben op biodiversiteit en het leefmilieu

6. De natuurwetenschappen als onderdeel van de culturele ontwikkeling duiden en de wisselwerking met de maatschappij op ecologisch, ethisch, technisch, socio-economisch en filosofisch vlak illustreren".

Art. 3.

De Vlaamse minister, bevoegd voor het onderwijs, is belast met de uitvoering van dit besluit.