1.
Wat wordt inzake de afname van gevalideerde toetsen verwacht van elke school voor gewoon lager onderwijs?
1.1.
Vanaf het schooljaar 2017-2018
Vanaf het schooljaar 2017-2018 moet elke school op het eind van het gewoon lager onderwijs bij elke leerling een gevalideerde toets afnemen voor ten minste twee leergebieden.
1.2.
Vanaf het schooljaar 2018-2019
Vanaf het schooljaar 2018-2019 moet elke school op het eind van het gewoon lager onderwijs bij elke leerling een gevalideerde toets afnemen voor ten minste drie leergebieden.
2.
Hoe weet men welke toets een gevalideerde toets is in functie van deze verplichte afname?
De overheid reikt scholen hiertoe een toolkit aan. Scholen die gebruik maken van een toets uit de toolkit hebben de garantie dat ze gebruik maken van een gevalideerde toets en bijgevolg aan de regelgeving voldoen.
In de toolkit bevinden zich momenteel drie soorten toetsen:
- De interdioscesane proeven (IDP) van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen;
- De OVSG-toets van het Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap;
- De paralleltoetsen van de peilingen ontwikkeld in opdracht van de Vlaamse overheid.
De toolkit is beschikbaar op:
http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/toolkit-gevalideerde-toetsen-basisonderwijs
Uit onderzoek blijkt dat in juni 2016, dus voorafgaand aan de maatregel voor alle scholen, bijna 9 op 10 Vlaamse basisscholen met hun leerlingen van het zesde jaar deelnamen aan de IDP of de OVSG-toets. Daarnaast gebruiken meerdere scholen ook reeds de paralleltoetsen.
Indien er in de toekomst nog andere toetsen gevalideerd worden, dan kunnen deze aan de toolkit toegevoegd worden.
Scholen die deelnemen aan de peilingen op het einde van het basisonderwijs (zie http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/peilingen) kunnen deze deelname in aanmerking nemen als de afname van een gevalideerde toets voor één leergebied. Ook deelname aan de kalibratietoets, in het kader van kalibratieonderzoek, komt in aanmerking als de afname van een gevalideerde toets voor het aantal leergebieden dat de kalibratietoets test.
3.
Waartoe dient de afname van gevalideerde toetsen?
De afname is geen doel op zich. De resultaten van de toetsafnames zijn gericht op het verkrijgen van informatie op schoolniveau over de mate waarin de leerlingenpopulatie de eindtermen bereikt. Het is de bedoeling dat een school de resultaten gebruikt om er mee aan de slag te gaan in het kader van interne kwaliteitszorg.
4.
Kiest een school zelf de leergebieden om te toetsen?
Ja, er is enkel een minimum aantal leergebieden opgelegd (zie punt 1), niet welke leergebieden. Scholen kunnen jaar na jaar dezelfde leergebieden afnemen maar kunnen evenzeer over de jaren heen opteren voor andere leergebieden.
5.
Moet van het gekozen leergebied elk domein (volledig) getoetst worden?
De primaire doelstelling van de toolkit is om scholen instrumenten aan te reiken voor kwaliteitszorg. De school bepaalt zelf welke en hoeveel toetsen zij per leergebied kiest om aan interne kwaliteitszorg te doen. Het is niet altijd nodig dat een school alle toetsen uit een bepaald leergebied afneemt. De school dient de instrumenten doordacht te gebruiken om te komen tot een relevante selectie van de eindtermen. We rekenen hierbij op het beleidsvoerend vermogen van de scholen.
6.
Zijn de resultaten op deze toetsen bepalend voor de toekenning van het getuigschrift basisonderwijs aan een leerling?
Nee, het blijft de klassenraad die autonoom beslist welke leerlingen het getuigschrift basisonderwijs krijgen (zie omzendbrief getuigschrift basisonderwijs).
Het staat de klassenraad vrij om de resultaten van de gevalideerde toetsen als een element in de beoordeling van individuele leerlingen mee te nemen, maar dit is geen verplichting.
7.
Moeten de resultaten van deze toetsafnames doorgegeven worden?
Nee, de school blijft eigenaar van de toetsresultaten. Deze worden niet centraal opgevraagd. Er is ook geen verplichting om de resultaten aan de onderwijsinspectie voor te leggen, al kan de onderwijsinspectie wel nagaan of de school de reglementaire verplichting om gevalideerde toetsen af te nemen naleeft (zie punt 9).
8.
Wat als een school een andere toets dan deze aangeboden in de toolkit wil gebruiken?
In dat geval dient een school contact op te nemen met de hierboven vermelde contactpersoon voor deze omzendbrief.
9.
Is er controle of een school gevalideerde toetsen afneemt?
De onderwijsinspectie bekijkt de integrale kwaliteitszorg van een school in het kader van een schooldoorlichting en bekijkt ook het naleven van de wettelijke bepalingen, dus ook van de wettelijke bepalingen inzake de gevalideerde toetsen. Het is evenwel van belang dat scholen de meerwaarde van de afname van deze gevalideerde toetsen in functie van hun eigen kwaliteitszorg inzien, eerder dan dit als een pure verplichting te beschouwen.
