• In het Regeerakkoord van de Vlaamse Regering 2024 – 2029 is vermeld “We tonen waardering voor onze leraren en ons voltallige onderwijspersoneel en kiezen principieel hun kant. Er komt een nultolerantie tegen geweld en bedreigingen aan leraren en het voltallige onderwijspersoneel. De Vlaamse overheid stelt zich per definitie burgerlijke partij in geval van werkonbekwaamheid.”
• Feiten van geweld en bedreigingen ten aanzien van onderwijspersoneel vinden te vaak plaats. Er dient dan ook een duidelijk signaal gegeven te worden dat geweld en bedreigingen in geen geval kunnen worden getolereerd. Het onderwijspersoneel verdient respect en we willen er zoveel mogelijk voor zorgen dat zij hun werk steeds op een veilige manier kunnen uitoefenen.
• Deze omzendbrief heeft concreet als doelstelling te verduidelijken op welke manier de Vlaamse Gemeenschap via het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) een lid van het onderwijspersoneel dat slachtoffer is van feiten van geweld en/of bedreigingen zal ondersteunen wanneer zij stappen ondernemen met het oog op de strafrechtelijke vervolging van dergelijke feiten. De schade die de Vlaamse Gemeenschap lijdt ten gevolge van deze feiten kan hierbij gelijktijdig ook zoveel als mogelijk worden verhaald op de aansprakelijke derde.

1. Geweld en bedreigingen: omschrijving

Onder geweld en/of bedreigingen wordt verstaan: een situatie die voor de leden van het onderwijspersoneel schadelijke gevolgen veroorzaakt, psychisch of fysiek, of voor hun goederen. Dit omvat zowel fysiek als psychologisch geweld, pesterijen, agressie en bedreigingen. Eén enkel voorval volstaat om als geweld te worden beschouwd.

Deze omzendbrief heeft enkel betrekking op gewelddaden of bedreigingen die door een derde worden gepleegd en verband houden met de uitoefening van de functie binnen het Onderwijs. Het gaat om geweld of bedreigingen tijdens de uitoefening van de functie of omdat men lid is van het onderwijspersoneel.

Onder derde wordt hier begrepen: een leerling, ouder of iedere andere externe (bijvoorbeeld broer/zus van een leerling, leverancier, dienstverlener). 

Deze omzendbrief is van toepassing op alle leden van het onderwijspersoneel.

2. In geval van een (erkend) arbeidsongeval met geweld en/of bedreigingen met arbeidsongeschiktheid tot gevolg

AGODI behandelt de aangifte van arbeidsongevallen van het onderwijspersoneel. In de Omzendbrief Arbeidsongevallen 13AC/IF/ONG.28.1 werden een aantal specifieke bepalingen in het kader van een nultolerantie ten aanzien van geweld en bedreigingen tegen onderwijspersoneel opgenomen.

In de Omzendbrief Arbeidsongevallen wordt aangemoedigd dat het slachtoffer van een arbeidsongeval dat feiten van geweld of bedreigingen betreft, en desgevallend de school waar hij/zij tewerkgesteld is, hiervan aangifte doet bij de politie.

Indien hiervan geen aangifte werd gedaan en er sprake is van arbeidsongeschiktheid van een personeelslid, zal Agodi contact opnemen met de school teneinde hier meer informatie over te krijgen. Agodi zal de school en desgevallend het slachtoffer informeren over hun respectievelijke voordelen bij het doen van een aangifte.

Indien na contactname met de school nog steeds geen aangifte werd gedaan van de feiten van geweld of bedreiging overkomen aan een lid van het onderwijspersoneel met arbeidsongeschiktheid tot gevolg, kan AGODI in voorkomend geval zelf het initiatief nemen om hiervan aangifte te doen. In dat geval zal AGODI de betrokken school hiervan verwittigen.

Wanneer effectief aangifte werd gedaan en AGODI over de nodige gegevens hiertoe beschikt, zal de Vlaamse Gemeenschap zich ten aanzien van het Openbaar Ministerie kenbaar maken als benadeelde persoon en vragen om op de hoogte te worden gehouden van het dossier.

De Vlaamse Gemeenschap zal zich, in voorkomend geval, mee burgerlijke partij stellen tegen de vermeende dader van de geweldpleging of de bedreigingen ten aanzien van een lid van het onderwijspersoneel.

3. In geval van geweld en/of bedreigingen (i) zonder arbeidsongeschiktheid of (ii) niet in aanmerking komend om als arbeidsongeval erkend te worden

Gelet op de beoogde nultolerantie wil de Vlaamse Gemeenschap ook in gevallen van geweld en bedreigingen door een leerling, ouder of andere mogelijke derde ten aanzien van een personeelslid uit het onderwijs waarbij het slachtoffer (i) niet arbeidsongeschikt is of (ii) de feiten niet in aanmerking komen als een arbeidsongeval (bijvoorbeeld bij gebrek aan een plotselinge gebeurtenis) het personeelslid ondersteunen.

Deze ondersteuning zal erin bestaan dat wanneer een personeelslid uit het onderwijs slachtoffer is van geweld en/of bedreigingen, wenst dat deze feiten strafrechtelijk worden vervolgd en hiervoor zelf reeds de nodige initiatieven neemt (aangifte bij de politie/het Openbaar Ministerie, klacht met burgerlijke partijstelling), hij/zij dit kan melden aan AGODI met als doel dat de Vlaamse Gemeenschap zich mee burgerlijke partij zal stellen.

Opdat AGODI enige stappen zou kunnen ondernemen in dergelijke gevallen, dient AGODI hier vooreerst kennis van te krijgen.

AGODI voorziet hiervoor een specifieke meldingsmogelijkheid, meer bepaald via het e-mailadres meldpuntgeweld.onderwijspersoneel@vlaanderen.be . Bij een melding zal steeds de opgave van een Proces-Verbaal - of dossiernummer worden vereist.

Na een voorafgaande toetsing van de aanmelding, kan de Vlaamse Gemeenschap zich ten aanzien van het Openbaar Ministerie kenbaar maken als benadeelde persoon en vragen om op de hoogte te worden gehouden van het dossier.

De Vlaamse Gemeenschap zal zich, in voorkomend geval, mee burgerlijke partij stellen tegen de vermeende dader van de geweldpleging of de bedreigingen ten aanzien van een lid van het onderwijspersoneel.