Onderwijsonderzoeken

OBPWO 13.01: Toeleiding naar het zorgaanbod. Een onderzoek naar bestaande praktijken en verklarende factoren op kind-, gezins- en schoolniveau in het gewoon en buitengewoon onderwijs in Vlaanderen.

Dit onderzoek heeft als doel bestaande praktijken inzake toeleiding naar het zorgaanbod in Vlaanderen in kaart te brengen, deze te verklaren aan de hand van predictoren op kind-, gezins-, en schoolniveau en de (gepercipieerde) effecten en de wenselijkheid ervan na te gaan. Via kwalitatieve en kwantitatieve methoden verzamelen we informatie bij ouders, leraren, directies, zorgverantwoordelijken, en CLB-medewerkers over deze praktijken in zowel het gewoon als het buitengewoon onderwijs.

Afgerond

01/07/2014

31/12/2016

Het onderzoek wil bestaande praktijken over de toeleiding naar het zorgaanbod in Vlaanderen in kaart te brengen, die te verklaren aan de hand van predictoren op kind-, gezins-, en schoolniveau en de (gepercipieerde) effecten en de wenselijkheid ervan na te gaan. Via kwalitatieve en kwantitatieve methoden verzamelt het onderzoeksteam informatie bij ouders, leraren, directies, zorgverantwoordelijken, en CLB-medewerkers over die praktijken in zowel het gewoon als het buitengewoon onderwijs.

Dit onderzoek handelde over de toeleiding naar zorg. De focus lag op alle vormen van toeleiding vanaf het moment waarop een leerling of school met een zorgvraag in beeld komt en voor wie extra initiatieven tot ondersteuning vereist zijn. Het onderzoek heeft:

• bestaande praktijken inzake toeleiding naar zorg in kaart gebracht;
• deze praktijken aan de hand van voorspellers op kind-, gezins-, en schoolniveau verklaard; 
• de (gepercipieerde) effecten en de wenselijkheid van de praktijken geanalyseerd.

De onderzoekers formuleerden op basis van hun onderzoek de volgende conclusies en adviezen:

• Eén op vier leerlingen uit het gewoon onderwijs zit in een zorgtraject: is dit zorgwekkend of juist niet?
• Kijk voorbij de kindkenmerken. Kijk ook naar andere contextuele factoren
• Moeten trajecten van zorg in de klas/school of daarbuiten? Moeten deze in het gewoon of buitengewoon onderwijs?
• Nieuwe rol voor het buitengewoon onderwijs kan de ondersteuning van leraren uit het gewoon onderwijs zijn
• Zorg op school en een gemeenschapsgericht schoolklimaat gaan hand in hand
• Zorgtrajecten op maat van de leerling: “de leraar moet dit haalbaar achten?!”
• Zorgverantwoordelijken en CLB-medewerkers zijn twee belangrijke schakels in zorgtrajecten
• De achilleshiel in zorgtrajecten is de samenwerking met ouders
• Leerlingen en ouders uit kansengroepen verdienen meer aandacht

Dit onderzoek maakte gebruik van een focusgroep, een surveyonderzoek en case studies. 

Struyf Elke (Universiteit Antwerpen)

OBPWO