Onderwijsonderzoeken

Titel
OBPWO 22.01 realiseren van onderwijs op maat en meer inclusief onderwijs: onderzoek naar kwaliteitsvolle samenwerking tussen het gewoon en buitengewoon onderwijs
Korte omschrijving
Thema 2: Samenwerking tussen buitengewoon en gewoon onderwijs in functie van trajecten op maat voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (OBPWO themazetting 2022)
Status
Afgerond
Startdatum
01/10/2022
Einddatum
31/10/2023
Omschrijving van het onderzoeksopzet

Dit onderzoek beoogt het verwerven van inzichten in vormen van samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs, om gezamenlijk onderwijs vorm te geven, kwaliteitsvolle trajecten op maat van leerlingen aan te bieden en een vlottere overstap van buitengewoon onderwijs naar gewoon onderwijs mogelijk te maken. Daarvoor maken de onderzoekers ten eerste een analyse van loopbanen van leerlingen die de overgang maken van buitengewoon naar gewoon onderwijs binnen hetzelfde onderwijsniveau. Ten tweede analyseren de onderzoekers kenmerken, vormen en praktijken van samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs. Ze wensen naast een gedetailleerde beschrijving van de vormen van samenwerking, ook inzichten te verkrijgen in processen, mechanismen en randvoorwaarden. Om deze doelen te bereiken, zetten de onderzoekers een onderzoeksproject op waarbij gebruik gemaakt wordt van (1) beschikbare administratieve data verzameld door het ministerie van onderwijs en vorming, (2) een grootschalige bevraging (bij alle scholen buitengewoon onderwijs in Vlaanderen), (3) telefonische interviews en (4) een casestudieonderzoek. Ze kiezen voor een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Op die manier krijgen ze -in de breedte -een overzicht van de schoolloopbanen van leerlingen, bestaande samenwerkingsvormen en de samenhang met bepaalde leerling- en schoolvariabelen. Daarnaast verkrijgen ze –in de diepte -inzicht in de verklarende mechanismen van deze samenhang, de ervaringen van betrokken actoren en een diepgaandere beschrijving van succes- en risicofactoren. Het onderzoek mondt uit in een wetenschappelijk onderzoeksrapport, een wetenschappelijk onderbouwde, praktijkgerichte inspiratiegids voor de ontwikkeling en vormgeving van kwaliteitsvolle samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs en wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen voor beleidsmakers.

Omschrijving van de onderzoeksresultaten

Het onderzoek biedt inzicht in de wijze waarop scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs binnen het huidige regelgevend kader samenwerken. Kritische succesfactoren zowel als drempels worden geïdentificeerd. Niet alle samenwerkingen dragen bij tot de creatie van inclusieve schoolcontexten. De onderzoekers geven inzicht in welke samenwerkingsvormen meer of minder bijdragen tot de realisatie van inclusief onderwijs en onder welke voorwaarden.

 

De onderzoekers formuleren aanbevelingen omtrent het meer afstemmen en zelfs gelijkschakelen van regelgeving tussen gewoon en buitengewoon onderwijs om intensieve samenwerking en meer inclusie mogelijk te maken. 

Het onderzoeksrapport en de inspiratiegids bieden concrete inspiratie voor scholen die dergelijke samenwerkingen willen aangaan in functie van het creëren van kwaliteitsvolle onderwijstrajecten voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.

 

De onderzoekers formuleren aanbevelingen voor beleidsmakers en onderwijsactoren om verdere stappen te zetten richting meer inclusief onderwijs. 

Promotor
  • Nijs Sara (KU Leuven)
  • Struyf Elke (Universiteit Antwerpen)
Thema
OBPWO
Documenten