1.
WAT IS EEN BUITENDIENSTONGEVAL?
Een buitendienstongeval is een ongeval dat buiten dienstverband gebeurt en bijgevolg niet kan worden beschouwd als een arbeidsongeval. Het ongeval moet tevens een letsel met arbeidsongeschiktheid tot gevolg hebben en veroorzaakt zijn door een derde, van wie het salaris of de salaristoelage wordt teruggevorderd.
Voorbeelden:
- een verkeersongeval waarbij een leerkracht gekwetst wordt en een attest voor afwezigheid wegens ziekte indient. De tegenpartij heeft een fout gemaakt, zoals geen voorrang verlenen. Het ongeval gebeurt 's avonds, tijdens het week-end of tijdens een vakantieperiode en de leerkracht oefent geen opdracht uit voor de school.
- een aanranding of vechtpartij die niet het gevolg is van een voorafgaand dispuut met een leerling of een ouder van een leerling.
- een ongeval door nalatigheid van een derde zoals slecht aangebrachte signalisatie of een letsel veroorzaakt door een ontplofte fles in een supermarkt.
2.
TOEPASSINGSGEBIED
Deze omzendbrief is van toepassing op de vastbenoemde, tijdelijke of contractuele personeelsleden van de onderwijsinstellingen betaald door het ministerie van Onderwijs en Vorming, de centra voor leerlingenbegeleiding, de onderwijsinspectie, de pedagogische begeleidingsdiensten en dienst voor onderwijsontwikkeling.
Deze omzendbrief is NIET van toepassing op de personeelsleden van de hogescholen. Als een dergelijk personeelslid een buitendienstongeval heeft, moet het ongeval aangegeven worden aan de hogeschool zelf.
3.
AANGIFTE VAN EEN BUITENDIENSTONGEVAL
3.1.
Aangifte
De buitendienstongevallen overkomen aan personeelsleden die betaald worden door het Agentschap voor Onderwijsdiensten of het Agentschap Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs en Studietoelagen (behalve de personeelsleden van de Hogescholen) moeten aangegeven worden bij de afdeling Advies en Ondersteuning onderwijsPersoneel (AOP) Personeel, Team Arbeidsongevallen van het Agentschap voor Onderwijsdiensten.
Adres:
Vlaamse overheid
Afdeling Personeel (Basisonderwijs, CLB)
Team Arbeidsongevallen
Koning Albert II-laan 15 bus 139
1210 BRUSSEL
T 02 553 65 06
Arbeidsongevallen.agodi@vlaanderen.be
www.onderwijs.vlaanderen.be/agodi
De aangifteformulieren moeten binnen de kortst mogelijke termijn ingevuld en toegestuurd worden. Er moet niet gewacht worden op de definitieve vaststelling van de aansprakelijkheid.
3.2.
Aangifteformulier
3.2.1.
Deel 1: Aangifte van een buitendienstongeval
Dit formulier wordt ingevuld door het slachtoffer van het ongeval en zijn werkgever.
Hierbij enkele opmerkingen bij de in te vullen rubrieken.
- Bij de gegevens van het ongeval: een gedetailleerd verslag van het ongeval geven waaruit blijkt hoe het ongeval gebeurde (6), eventueel op een bijgevoegd blad het verslag opschrijven samen met een tekening. Als er een aanrijdingsformulier werd opgesteld een kopie ervan meesturen.
Als het gaat om een opzettelijke daad zoals een vechtpartij enkel de naam en het adres van de betrokken partij invullen (15), de naam van de verzekeringsmaatschappij niet invullen.
In rubriek 17 wordt er ingevuld wie volgens het betrokken personeelslid aansprakelijk is voor het ongeval. Als het personeelslid inzittende was van een voertuig waarvan de bestuurder aansprakelijk kan gesteld worden dan wordt dit in deze rubriek meegedeeld.
Als de aansprakelijke voor het verkeersongeval vluchtmisdrijf gepleegd heeft of onbekend is en er een getuige is van de feiten, moet er een proces-verbaal opgesteld worden zodat de schade teruggevorderd kan worden van het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds.
- Subrogatieverklaring (19):
Dit betekent dat het slachtoffer de toelating geeft aan de Vlaamse Gemeenschap om het salaris, uitgekeerd tijdens de afwezigheidsperiode tengevolge van het ongeval, terug te vorderen van de aansprakelijke derde. Het personeelslid behoudt het recht op bijkomend verhaal tegen de derde die het ongeval veroorzaakt heeft of er burgerlijk aansprakelijk voor is.
- Verbintenisverklaring (20):
Het personeelslid gaat de verbintenis aan om het Agentschap voor Onderwijsdiensten op de hoogte te brengen van alle dagvaardingen en van alle gerechtelijke en buitengerechtelijke akten over het buitendienstongeval binnen 48 uur na de ontvangst ervan.
Het personeelslid verbindt er zich ook toe geen akte van dading of afstand te ondertekenen, zonder voorafgaandelijke toestemming van het Agentschap voor Onderwijsdiensten, waardoor de verantwoordelijke voor het ongeval geheel of gedeeltelijk van zijn aansprakelijkheid zou kunnen worden ontheven.
Bovendien moet het slachtoffer ook iedere uitnodiging tot minnelijke medische expertise uitgaande van de verzekeringsmaatschappij van de tegenpartij en de eventuele besluiten ervan zo snel mogelijk naar de dossierspecialist van het buitendienstongeval sturen.
- Bij ondertekening (21): het personeelslid ondertekent en dateert het formulier.
- Bij 'In te vullen door de werkgever' (23): de werkgever van het personeelslid (hoofd van de onderwijsinstelling) bevestigt dat het personeelslid een buitendienstongeval aan hem gemeld heeft en ondertekent en dateert het formulier. In geval van meerdere werkgevers is het voldoende dat één werkgever het formulier ondertekent.
3.2.2.
Deel 2: Geneeskundig getuigschrift bij een buitendienstongeval
Dit formulier wordt ingevuld, gedateerd en ondertekend door de behandelende dokter.
Let er op dat deze dokter alle rubrieken heeft ingevuld.
3.3.
Aangifte afwezigheid wegens ziekte
De formaliteiten vermeld in de omzendbrief “Controle op de afwezigheid wegens ziekte” moeten vervuld worden. Dit betekent dat het medisch attest moet gestuurd worden naar het controleorganisme aangeduid door de Vlaamse minister van Onderwijs. Het afwezigheidsattest dient gestuurd te worden naar het hoofd van de onderwijsinstelling. In het geval van meerdere werkgevers moet het attest bezorgd worden aan alle onderwijsinstellingen. Het origineel exemplaar wordt opgestuurd naar de onderwijsinstelling waar het personeelslid de grootste opdracht heeft. Voor de andere onderwijsinstellingen volstaat een kopie.
4.
VERGOEDING
4.1.
Vastbenoemde personeelsleden
Is de afwezigheid te wijten aan een buitendienstongeval, dan ontvangt het personeelslid zijn salaris of salaristoelage alleen als voorschot op de door de derde verschuldigde vergoeding. Het salaris of de salaristoelage wordt alleen uitbetaald op voorwaarde dat het betrokken personeelslid de Vlaamse Gemeenschap ten bedrage van de door de Vlaamse Gemeenschap betaalde som in haar rechten doet treden tegen de persoon die het ongeval heeft veroorzaakt( = subrogatie). Het salaris of de salaristoelage wordt door de Vlaamse Gemeenschap teruggevorderd van de derde die aansprakelijk is voor het ongeval.
De afwezigheid als gevolg van een dergelijk ongeval wordt niet in aanmerking genomen als ziektedagen:
1° wanneer de aansprakelijke derde heeft betaald;
2° wanneer de derde niet heeft betaald, maar de reden van de niet-betaling het gevolg is van de onvermogendheid van de derde, op voorwaarde dat de aansprakelijkheid en de periode van afwezigheid ten gevolge van het ongeval door een rechtbank is vastgesteld of door de derde werd erkend;
3° wanneer de derde niet heeft betaald wegens een beslissing van de Vlaamse Gemeenschap om het salaris of de salaristoelage niet terug te vorderen van de derde.
Bij de berekening van het aantal om te zetten ziektedagen wordt er rekening gehouden met het percentage aansprakelijkheid van de aansprakelijke derde.
(zie ook artikel 9 van het besluit van de Vlaamse Regering van 15 februari 2008).
Hieronder vindt u een aantal voorbeelden die de principes verduidelijken.
Voorbeelden:
1) Een personeelslid heeft een verkeersongeval (aanrijding van 2 auto's) op 09-03-2008 en is afwezig van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008.
In de procedure gemeen recht (afhandeling van het verkeersongeval) worden de volgende perioden van tijdelijke arbeidsongeschiktheid vastgesteld (met het vastgestelde percentage van de tijdelijke arbeidsongeschiktheid):
100% 10-03-2008 tot en met 23-03-2008;
75% 24-03-2008 tot en met 07-04-2008;
50% 08-04-2008 tot en met 14-04-2008;
20% 15-04-2008 tot en met 18-04-2008.
a) Voor het ongeval is de tegenpartij volledig aansprakelijk en de verzekeringsmaatschappij van de aansprakelijke derde betaalt de gevraagde vergoeding voor de periode van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008. De ziektedagen voor de periode van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008 worden omgezet in dagen 'buitendienstongeval' en geschrapt als ziektedagen. De dagen met minder dan 100% tijdelijke arbeidsongeschiktheid in gemeen recht worden beschouwd als volledige ziektedagen en worden na betaling dan ook geschrapt als volledige ziektedagen.
b) De verzekeringsmaatschappij betaalt maar voor de periode van 10-03-2008 tot en met 14-04-2008. De ziektedagen voor de periode van 10-03-2008 tot en met 14-04-2008 worden omgezet in dagen 'buitendienstongeval' en geschrapt als ziektedagen. De periode van 15-04-2008 tot en met 18-04-2008 blijft ziekteverlof.
c) Voor het ongeval is de tegenpartij voor ¾ aansprakelijk, het personeelslid is voor ¼ aansprakelijk. De verzekeringsmaatschappij van de aansprakelijke derde betaalt de gevraagde vergoeding voor de periode van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008 (3/4 van het bedrag in a)). ¾ van de ziektedagen voor de periode van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008 worden omgezet in dagen 'buitendienstongeval' (3/4 van 40 = 30). Dit betekent in dit geval dat enkel de periode van 20-03-2008 tot en met 18-04-2008 'buitendienstongeval' wordt. De periode van 10-03-2008 tot en met 19-03-2008 blijft ziekteverlof.
2) Een personeelslid wordt als fietser aangereden door een andere fietser op 09-03-2008. Het personeelslid is afwezig van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008.
Voor het ongeval is de tegenpartij aansprakelijk, maar de tegenpartij is niet verzekerd en krijgt een leefloon van het OCMW. Het OCMW treedt ook op als schuldbemiddelaar omdat de tegenpartij al schulden heeft. Het OCMW laat ons weten dat de tegenpartij het teruggevorderde bedrag niet kan betalen.
De tegenpartij wordt beschouwd als onvermogend en de ziektedagen voor de periode van 10-03-2008 tot en met 18-04-2008 worden omgezet in dagen 'buitendienstongeval'.
3) Een personeelslid is ten gevolge van een vechtpartij in een café op 09-03-2008 afwezig van 10-03-2008 tot en met 12-03-2008. De tegenpartij is aansprakelijk voor de aangerichte schade, maar weigert te betalen. Aangezien het terug te vorderen bedrag minder is dan de te verwachten kosten voor een rechtszaak (advocaat en gerechtskosten) wordt er afgezien van de terugvordering.
De ziektedagen voor de periode van 10-03-2008 tot en met 12-03-2008 worden omgezet in dagen 'buitendienstongeval'.
Opmerking
Tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid ten gevolge van het buitendienstongeval kan het personeelslid het werk halftijds hervatten (verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte). Zie voor de modaliteiten omzendbrief 'het ziekteverlof, het verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte en de terbeschikkingstelling wegens ziekte voor bepaalde personeelsleden van het onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding' punt 3.2.
Bij het verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte wordt het ziektekrediet niet verminderd, zelf als de aansprakelijke derde de vergoeding voor een dergelijke periode heeft terugbetaald worden er geen ziektedagen geschrapt. De periode van verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte blijft als zodanig bestaan.
4.2.
Tijdelijke personeelsleden
Is de afwezigheid van een personeelslid te wijten aan een buitendienstongeval, dan ontvangt het personeelslid zijn salaris of salaristoelage alleen als voorschot op de door de derde verschuldigde vergoeding. Het salaris of de salaristoelage wordt alleen uitbetaald op voorwaarde dat het betrokken personeelslid de Vlaamse Gemeenschap ten bedrage van de door de Vlaamse Gemeenschap betaalde som in haar rechten doet treden tegen de persoon die het ongeval heeft veroorzaakt(= subrogatie). Het salaris of de salaristoelage wordt door de Vlaamse Gemeenschap teruggevorderd van de derde die aansprakelijk is voor het ongeval.
Als het personeelslid het werk hervat, wordt het recht op het aantal dagen bezoldigd ziekteverlof aangevuld. De aanvulling gebeurt pas:
1° wanneer de derde heeft betaald;
2° wanneer de derde niet heeft betaald, maar de reden van de niet-betaling het gevolg is van de onvermogendheid van de derde, op voorwaarde dat de aansprakelijkheid en de periode van afwezigheid ten gevolge van het ongeval door een rechtbank is vastgesteld of door de derde werd erkend;
3° wanneer de derde niet heeft betaald wegens een beslissing van de Vlaamse Gemeenschap om het salaris of de salaris-toelage niet terug te vorderen van de derde,
en nadat het personeelslid heeft verklaard dat de periode van afwezigheid ten gevolge van het ongeval werd beëindigd.
Bij de berekening van het aantal om te zetten ziektedagen wordt er rekening gehouden met het percentage aansprakelijkheid van de aansprakelijke derde.
(zie ook artikel 18 van het besluit van de Vlaamse Regering van 15 februari 2008).
Voorbeeld:
Een personeelslid heeft een verkeersongeval (aanrijding van 2 auto's) op 09-03-2008 en is afwezig van 10-03-2008 tot en met 02-05-2008. De periode van het bezoldigd ziekteverlof loopt tot en met 23-04-2008 (45 dagen). De periode van 24-04-2008 tot en met 02-05-2008 wordt betaald door het ziekenfonds. Het personeelslid hervat het werk op 05-05-2008.
In de procedure gemeen recht (afhandeling van het verkeersongeval) worden de volgende perioden van tijdelijke arbeidsongeschiktheid vastgesteld:
100% 10-03-2008 tot en met 07-04-2008;
75% 08-04-2008 tot en met 20-04-2008;
50% 21-04-2008 tot en met 27-04-2008;
20% 28-04-2008 tot en met 02-05-2008.
Voor het ongeval is de tegenpartij aansprakelijk en de verzekeringsmaatschappij van de aansprakelijke derde betaalt de gevraagde vergoeding voor de periode van 10-03-2008 tot en met 23-04-2008. De dossierspecialist van de cel buitendienstongevallen (van de afdeling Personeel AOP) merkt dat het personeelslid het werk hervat heeft en stuurt een verklaring naar het personeelslid met de vermelding van de betaalde periode en vraagt of de periode van arbeidsongeschiktheid ten gevolge van het buitendienstongeval als beëindigd kan beschouwd worden. Het personeelslid bevestigt en het bezoldigd ziekteverlof wordt aangevuld met 45 ziektedagen.
4.3.
Contractuele personeelsleden
Is de afwezigheid van een personeelslid te wijten aan een buitendienstongeval, dan ontvangt het personeelslid zijn salaris alleen als voorschot op de door de derde verschuldigde vergoeding. Het salaris wordt alleen uitbetaald op voorwaarde dat het betrokken personeelslid de Vlaamse Gemeenschap ten bedrage van de door de Vlaamse Gemeenschap betaalde som in haar rechten doet treden tegen de persoon die het ongeval heeft veroorzaakt(= subrogatie). Het salaris wordt door de Vlaamse Gemeenschap teruggevorderd van de derde die aansprakelijk is voor het ongeval (zie ook artikel 22 van het besluit van de Vlaamse Regering van 15 februari 2008).
Voor contractuele personeelsleden blijft een arbeidsongeschiktheidsperiode tengevolge van een buitendienstongeval een afwezigheid wegens ziekte, ook afwezigheidsperioden die terugbetaald worden door de aansprakelijke derde.
5.
Bijlage